Okuduğum kitaplar ve film uyarlamaları

Okuduğum kitapların, eğer varsa filmlerini de mutlaka izlemeyi severim. Tabii burada önemli olan film uyarlamasının iyi olup olmadığıdır. Örneğin Alexandre Dumas’nın eserlerinin şimdiye kadar onlarca film uyarlaması yapılmıştır. Özellikle Monte Cristo Kontu eseri ile ilgili o kadar çok film uyarlaması var ki, saymakla bitmez. Ancak ben şahsen kitaptaki öykünün dışına çıkan, sonucu ya da içeriğini kendine göre değiştiren filmleri sevmiyorum.

Bazen de kitaptan çok farklı bir boyuta taşınıyor film. Yine Dumas’dan örnek verecek olursam, Üç Silahşörler kitabının birkaç yıl önce izlediğim yeni bir uyarlamasında uçan yelkenli gemiler bile vardı. Bunu izleyici nasıl karşılar bilmiyorum, ama bu tür film uyarlamaları dikkate değer bulmuyorum.

Kitap ve film uyarlaması konusunda sorulabilecek baka bir soru şu: kitap mı, yoksa film mi? Ya da hangisi önce gelir? Ben şahsen önce kitabını okumayı, sonra da filmini izlemeyi tercih ederim. Ama tam tersini yaptıklarım da oldu. Mesela The Godfather (Baba - 1972) filmi çok eski bir yapım ve yıllarca izlemiştim. Ancak sonra kitabını okudum. Mario Puzo’nun bu eseri benim için farklı bir boyuta taşındı. Hatta filmi bile ondan sonra daha anlamlı ve izleyicinin gözünden kaçabilecek küçük ayrıntılar bile anlam kazandı ve canlı hale geldi.

Yine benzer bir durum Kitap Hırsızı ve Pi’nin Yaşamı filmleri için de geçerli. Her ikisinin de filmini izledim ama henüz kitaplarını okuma fırsatı bulmadım ama mutlaka okuyacaklarım arasındadır.

Son yıllarda ise önce kitabı, sonra ise filmini izlemeye dikkat ederim. İşte okuduğum kitaplar arasında film uyarlaması da yapılan eserlerden birkaçı şöyle:

1. Agatha Christie - On Küçük Zenci


Agatha Christie’nin eserlerinin birden çok film uyarlaması vardır. On Küçük Zenci’nin film uyarlamalarından birini daha önce izlemiş ve hayal meyal hatırlıyordum. Ancak yine de ünlü İngiliz polisiye yazarının bu çok bilinen kitabını bir daha okudum ve daha sonra filmini izledim. Tabii soru şu: hangi filmi? Çünkü farklı ülkelerde birden çok uyarlaması yapıldı bu eserin. Eserin “And Then There Were None” başlığını (özgün başlıktaki zenci kelimesi ırkçı bulunduğu için ABD baskılarında bu isim ile yapılmıştı) taşıyan üç bölümlük mini bir dizi şeklinde yeni bir uyarlaması var. And Then There Were None (2015) neredeyse kitaptaki ayrıntılara tamamen uyarak yapılmış bir film, mini dizi.

2. Anthony Burgess - Otomatik Portakal



Anthony Burgess’in artık çağdaş klasikler arasında yer alan distopya romanı Otomatik Portakal’ı Stanley Kubrick beyaz perdeye taşımıştı. Kitapta özellikle uyuşturucu altındaki gençlerden oluşan bir çetenin yaptığı soygunlar, şiddet ve tecavüz olayları zaten rahatsız edicidir. Filmi de bütün bu şiddeti aynı şekilde yansıtıyor. Tabii Otomatik Portakal (1971) filmi de artık kült filmler arasında yer alan filmlerden. Bunda tabii ki yönetmeninin de Stanley Kubrick olması büyük rol oynuyor.

3. Douglas Adams - Otostopçunun Galaksi Rehberi (1. Kitap)



Douglas Adams’ın “Otostopçunun Galaksi Rehberi”, mizahi bir bilim kurgu romanıdır ve beş kitaplık serinin ilk kitabıdır. Kitabın 1981 ve 2005 yıllarında yapılan iki film uyarlaması var. Ben Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi (2005) uyarlamasını izledim. Tabii başrolde şimdi artık Hobbit filminden dolayı tanıdığımız bir sima var: Martin Freeman (namıdiğer Bilbo Baggins).

4. Arthur Conan Doyle - Sherlock Holmes - Baskerville'lerin Köpeği


Yine birden fazla film uyarlaması olan kitaplardan biri.  Çocukluğumda Sovyetler Birliği yapımı olan bir versiyonunu izlemişti. Bu kitabı okuduktan sonra ise rastgele birini seçtim ve izledim: The Hound of the Baskervilles (1959).

5. Aldous Huxley - Cesur Yeni Dünya


Aldous Huxley’in “ Cesur Yeni Dünya” romanı, en çok bilinen ve okunan distopya romanlarından biridir. Tabii bana göre tam olarak bir distopya değil. Çünkü distopya denince hep Orwell’in 1984’ünü hatırlarım ve Cesur Yeni Dünya, bana göre içinde ütopya da olan ama distopya yönü ağır basan bir eserdir. Kitabın 1980 yapımı uyarlamasını izledim: Brave New World (1980). Ancak 1998 yapımı ve kitaba daha az bağlı kalan bir versiyonu daha var.

6. Agatha Christie - Roger Ackroyd Cinayeti



Bir Agatha Christie eseri daha. Tabii film uyarlamaları da çok fazla. Ancak bu kitap için ana karakter Hercule Poirot’yu oyuncu  David Suchet’in canlandırdığı 2000 yılı yapımı bir filmi seçtim: The Murder of Roger Ackroyd (2000). Film genel itibariyle kitaba bağlı kalmış ancak yapımcılar sonda belki de biraz hareket olsun diye kitapta olmayan bir çatışma sahnesi eklemişler ki bence çok yersiz olmuş. Çünkü Poirot’un olayları çözme yöntemlerinde aksiyon değil akıl ve mantık yürütme var.

7. Arthur C. Clarke - 2001: Bir Uzay Destanı



Arthur C. Clarke’ın “2001: Bir Uzay Destanı”, bilim kurgu alanında çığır açan yapıtlardan. Hatta kitapta bilim kurgu olarak verilen olaylardan bazıları yıllar sonra uzay bilimi alanında gerçekleştirildi. Bundan dolayı alanının en iyi kitaplarından. Kitap Stanley Kubrick tarafından 2001: A Space Odyssey (1968) olarak filme uyarlanırken, filmi de halen birçok bilim kurgu ve uzay filmleri için ilham olmaya hatta kopyalanmaya devam ediyor.

8. Homeros - İlyada



Homer’in İlyada’sını bilmeyen yoktur. Antik Yunan’dan günümüze kadar ulaşan bu destanla ilgili en iyi bilinen film ise 2004 yapımı Truva filmi. Her ne kadar filmde Truva atı ve şehrin alınmasını da görsek İlyada’da olaylar Akhilleus’un Hektor’u öldürmesi ve Hektor’a Troya’da 9 günlük yas töreni düzenlenmesi ve defnedilmesi ile sona eriyor.

9. Stanislaw Lem - Solaris



Polonyalı yazar Stanislaw Lem’in “Solaris” başlıklı bilim kurgu romanı, bize farklı bir uzay ve gezegen hikâyesi sunuyor. Film şimdiye kadar ikisi Sovyetler Birliği tarafından olmak üzere üç defa sinemaya uyarlandı. 1972 yılı ve Sovyet yapımı filmin birinin yönetmeni Andrei Tarkovsky. 2002 yılında da Hollywood’un beyaz perdeye taşıdığı bir diğer Solaris filminde ise başrollerde George Clooney’i görüyoruz.

10. Ray Bradbury - Fahrenheit 451



Ray Bradbury’in kitapların yakıldığı ve tehlikeli olarak görüldüğü “Fahrenheit 451” başlıklı distopya romanı ise bu listeye aldığım son kitap ve film uyarlaması. İtfaiyenin yangınları söndürmek yerine, saklanan kitapları, bazen de bulunan evleri ve ev sahipleri ile birlikte yaktığı bu romanın film uyarlamasında en sevdiğim sahne ise sonda yer alıyor. Artık kitaplar yakıldığı ve yasaklı olduğu için bir grup insan her biri bir kitabı seçerek ezberliyor. Sonra her gün bunları ezberden okuyor, tekrarlıyor ve unutmamak için elinden geleni yapıyor. Yazarın kitap insanlar dediği bu insanları filmde görmek ise farklı bir etki bırakıyor izleyende.

Not: Bu kitaplar ve filmlerden beğendiğinizi yorumda belirterek, düşüncelerinizi ve yorumunuzu bizimle paylaşarak katkıda bulunabilirsiniz.