James Dashner - Labirent: Ölümcül Kaçış (1. Kitap)
Farklı türlerden kitapları merak ettiğim için okumayı seviyorum. Şimdiye kadar çoğunlukla klasikler ya da “en iyiler” listelerine giren kitaplara ağırlık verdim. Şimdi ise farklı bir tür denemeye karar verdiğim için James Dashner’in bu serisini tercih ettim.
Kitap bir gençlik ve bilim kurgu romanı. Aynı zamanda kıyamet sonrası bilim kurgu romanı olan “Labirent: Ölümcül Kaçış” bir distopya. Kıyamet sonrası bilim kurgu romanları ve filmleri hep ilgimi çekmiştir. Ancak bu romanı diğerlerinden farklı yapan iki özelliği daha var. Birincisi kapağında “The New York Times Bestseller” yazması, ikincisi ise artık filminin olması ve benim izlemiş olmam.
2009 yılında yayınlanmasına rağmen kitap kısa sürede ün kazanmış ve birinci kitabın filmi de 2014 yılında gösterime girmişti. Tabii bir kitabın “The New York Times Bestseller” olması ve filminin çekilmiş olması iyi olacağı anlamına gelmez. Ayrıca filmini de artık izlemiş olmamdan dolayı okurken sıkılacağım endişesi taşıyordum. Ancak filmini de izlediğim bir gençlik romanını okumak nasıl bir şey merakıyla okudum.
En başta filmini izlemiş olmamdan dolayı taşıdığım endişemin yersiz olduğunu ilk sayfalardan itibaren anladım. Kitap çok akıcı, aksiyon dolu ve sürükleyici anlatımı ile 400 sayfa 2-3 günde bitti. Konusu, merak uyandırması, sürükleyici anlatımı ile türünün başarılı kitaplarında diyebiliriz.
Kitabın konusuna gelirsek, gençlik çağındaki erkek çocuklar hafızalarını yitirmiş şekilde bir gün kendilerini labirentle çevrili bir yerde bulurlar. Her ay bu “Kayran” ismini verdikleri yere yeni bir çocuk daha gönderilir. Labirentte ise “Izdırap Verenler” ismini verdikleri korkunç yaratıklar var. Bu gençler de buradan çıkmanın yolunu ararken başlarına bir çok olay gelir.
Romanın ana karakteri Thomas. Olaylar da Thomas’ın bu yere gelmesi ile başlıyor. Diğer önemli karakterler ise Alby, Chuck, Newt, Minho, Gally ve tek kız Teresa.
Bütün bu çocuklar buraya nasıl gelmiş, neden getirilmiş sorularına birinci kitapta kısa cevaplar veriliyor. Hiç birisi hatırlamıyor. Ancak Thomas hatırladığı bir kaç kırıntıyı arkadaşları ile paylaşıyor.
“Baştan alayım,” dedi Thomas gözlerini ovuşturarak. “Her birimizi biz çok küçükken almışlar. Nasıl ya da neden olduğunu hatırlamıyorum... Dünyada bazı şeylerin değiştiğini biliyorum, çok kötü bir şeyin olduğunu. Ne olduğu hakkında hiçbir fikrim yok. Yaratıcılar bizi çalmış, sanırım buna hakları olduğunu düşünüyorlarmış. Bir şekilde, bizim diğer insanlardan daha zeki olduğumuzu öğrenmişler ve bu yüzden bizi seçmişler. Bilmiyorum, pek hatırlamıyorum, çok da önemli değil zaten.
“Ailemle ilgili ya da onlara ne olduğuyla ilgili bir şey hatırlamıyorum. Ama Yaratıcılar bizi aldıktan sonraki birkaç yılı özel okullarda normal bir hayat yaşayarak geçirdik, ta ki onlar Labirent’i inşa edecek para kaynağını bulana dek. İsimlerimiz aslında takma ad... Örneğin Alby, Albert Einstein’dan; Newt, Isaac Newton’dan geliyor ve benimki, Thomas, Thomas Edison’dan geliyor.” (s. 324)
Karakterler ya da romanda kurgulanan dünya hakkında ayrıntılı bilgi henüz alamıyoruz. Belki devam kitaplarında olur. Ancak en önemli karakter olan Thomas, belki de bütün popüler romanların ana karakterleri gibi ilk geldiği andan itibaren her şeyi merak eden, cesur, tehlikeye atılmaktan korkmayan ve ilk günden itibaren yaptıklarından dolayı kahraman ilan edilen biri. Bu özellikleri sayesinde ilk günden olayları çözmeye, labirentten kaçmaya ve çocukları kurtarmaya çalışıyor. Onun için aynı zamanda romanın kahramanı...
Romanı okurken bir yandan da bundan önce okuduğum “en iyiler” listelerinde yer alan kitaplar ise kıyaslama yapmaya (böyle bir kıyaslama çok da doğru değil) çalıştım. Daha doğrusu popüler roman ile klasik kitapların farkını gözlemlemeye çalıştım. Bu konuda çok şey söylenebilir ancak benim ilk aklıma gelen örnek ise şöyle: Birisi bir denizin yüzeyindeki dalgaları, çalkantıları anlatıyor. Herkesin görüp anlayabileceği olaylar. Daha çok ‘izleyicisin’. Diğeri ise kitabına göre denizin derinliklerine inerek çok az kişinin bildiği, gördüğü sırları aktarıyor. Okurlar da seviyelerine göre anlar ve yorumlar. ‘İzlemekten’ ziyade düşünmeye sevk ediyor.
Son olarak filmi ile kitabını kıyaslarsak, filminde bazı değişiklikler yapılmış. Olayların gelişmesi, çözülmesi sırasında farklı bir senaryo yazılmıştır. Bazı kısımları filmde farklı; labirent, oradaki şifre, düzen, çocuklara çözmesi için verilen kodlar filmde yer almıyor.
James Dashner
Labirent: Ölümcül Kaçış (1. Kitap)
Özgün Adı: The Maze Runner
Çev: Gizem Yeşildal
7. Baskı
Pegasus Yayınları
İstanbul
2015
406 sayfa.
James Dashner - Labirent: Alev Deneyleri (2. Kitap)
James Dashner - Labirent: Son İsyan (3. Kitap)
.jpg)
