Kitap yorumu: Süleyman Sani Axundov - Karaca Kız

Cavanşir Gadimov

12 Mar, 2022

Azerbaycanlı yazar Süleyman Sani Axundov'un Karaca Kız (Qaraca Qız) kitabı, bahtı da adı gibi kara olan bir çocuğun duygulandıran hikâyesini anlatıyor.

Kitap yorumu: Süleyman Sani Axundov - Karaca Kız

Süleyman Sani Axundov'un Karaca Kız (Qaraca Qız) hikâyesi, Azerbaycan çocuk edebiyatına yeni bir uslup getiren eserlerden. Bu eser bugün Azerbaycan edebiyatının klasikleri arasında yer alıyor. Kitabın duygu yüklü bir öyküsü var. Bu kitaptaki Karaca Kız'ın yaşadıkları bana bir anlamda Victor Hugo'nun ünlü eseri Sefiller'deki Cosette'yi anımsatıyor.

Bakınız: Kitap yorumu: Victor Hugo – Sefiller (Cilt 2)

Karaca Kız kitabının konusu

Yazarın bu öyküde Karaca Kız diye okura tanıttığı kızın asıl ismi "Tutu". Ancak esmer olduğu için annesi onu severken "Karaca kız" diyor. Yazar bize olayı şöyle anlatıyor.

"Tutu çox qara ve çirkin idi. Anası ona körpə vaxtından 'Qaraca qız' deyib əzizlədiyinə göre əsl adı unudulub, hər kəs onu bu adla çağırırdı." (s. 3)

Karaca kız yaramazlığı ile dikkat çekiyor. Daha çok kızlarla değil oğlanlar oynamayı tercih ediyor. Aynı zamanda çok cesur ve kavgadan da çekinmeye bir karakteri vardı. Ailenin tek evladıydı.

Bu kızın kara talihi yaşadığı şehirde deprem olması ile başlar. Depremde anne ve babasını yitiren bu kızı, buradan geçen bir çizgene kafilesi alır. Evladı olmayan bir çingene kadın onu kendi kızı gibi sever. Ancak bu kadının kocasından sık sık dayak yer Karaca Kız. Bir süre çingenelerle yaşayan Karaca Kız, onlardan çok güzek dans etmeyi öğrenir. Onu yanına alan çingene kadının kocası da ayı oynatarak ve Karaca Kız'ın dans etmesinden para kazanır.

Karaca Kız'ın buradaki güzel günleri de uzun sürmez. Onu evlat edinen kadın kısa sürede ölünce, onun kocasının insafına kalır ki artık daha fazla dövülür ve horlanır. Ancak bu da uzun sürmez. Bazı talihsiz olaylar sonucu çingenelerden ayrılır ve onu zengin bir aile bulur. Onların bahçıvanının yanında yaşamaya başlar.

Azerbaycan edebiyatının klasikleri, önemli eserleri ve kitap yorumları

Ağca hanım ve Karaca Kız'ın arkadaşlığı

Söz konusu zengin ve asilzade ailenin Ağca hanım isimli ve Karaca Kız yaşlarından bir kızları var. Bu iki kız hemen bir birini sever ve arkadaş olurlar. Ancak Ağca'nın annesi bu arkadaşlığa karşı. Ona göre kendi kızının çingene bir kızla arkadaş olması uygun değil.

Yine de bu iki kız bir süre gizli de olsa arkadaş olurlar. Tabii kara bahtlı kızın buradaki mutlu günleri de uzun sürmez. Herkesin horladığı, çirkinliğinden dolayı ötekileştirdiği, sevmediği ve dışladığı bu kız bir gün kendi hayatını tehlikeye atarak arkadaşını kurtarmaya çalışacak.

Ağca, beyaz tenli, zengin bir ailenin çocuğu ve aslında ihtiyacı olan her şeye sahip. Karaca Kız ise esmer tenli ve hiçbir şeyi olmayan bir kız. Yazar, farklı dünyaların insanı olan iki çocuğun nasıl da sıkı bir arkadaş olabileceğini gösteriyor.

Süleyman Sani Axundov'un Karaca Kız (Qaraca Qız) hikâyesi aslında çocuklar için yazılsa da yetişkinlerin de okuyabileceği ve etkileneceği bir kitap.