Okumanız gereken 100 kısa roman / uzun öykü (novella)

“Bu kitap da bitti. Şimdi ne okuyayım? Ne çok uzun olsun, ne de çok kısa.” diyenler için bir kitap listesidir bu. Bazıları buna “Bir oturuşta okuyup bitireceğim” kitaplar da diyebilir. Bu tür kitaplara İngilizce “novella” diyorlar. Türkçeye ise kısa roman ya da uzun öykü şeklinde çevirebiliriz. Aslında bu novella dediğimiz tür yeni değildir.

Novella nedir?

Franz Kafka - Dönüşüm; George Orwell - Hayvan Çiftliği; Antoine de Saint Exupery - Küçük Prens; John Steinbeck - Fareler ve İnsanlar dünya edebiyatından novella örnekleridir. Sabahattin Ali - Kürk Mantolu Madonna ise Türk edebiyatındaki novella örneğidir.

Her ne kadar Kürk Mantolu Madonna’nın şimdilerde basılan örneklerinde kapakta “Roman” ifadesi yer alsa da, 1943 yılında yapılan ilk baskısının kapağında “Hikâye” olarak geçiyordu.

Bu kısa roman ya da uzun öykü, yani novella olarak adlandırılan türü romandan ya da hikâyeden ayıran belirli özellikler yoktur. En büyük kıstas ise uzunluktur. Örneğin Science Fiction and Fantasy Writers of America derneğinin Nebula Ödülleri'ni dağıtırken kullandığı ölçüte göre 17.500 ila 40.000 arası kelime içeren eserler Novella olarak kabul ediliyor.

Buna göre bir novella 50 sayfa ile 200 sayfa arasında olabilir. Ancak zamanı az olan, hele de kendine belirli bir okuma hedefi belirleyenler için kısa roman ya da uzun öyküler çok cazip gelebilir. İşte bu amaçla Book Riot’tan Teresa Preston’un farklı edebiyat türlerinden derlediği “Okumanız gereken 100 kısa roman / uzun öykü (novella)” başlıklı 100 kitaplık liste.

Listenin en güzel yanı, Dünya'nın neredeyse her köşesinden, farklı ülkelerin edebiyatlarının en çarpışı örneklerini bulundurması. Mesela bir yanda Orwell ile İngiliz edebiyatı, diğer yanda ise Herman Melville ile Amerikan edebiyatının kısa ama muhteşem eserleri var. Gabriel García Márquez ile Latin Amerika'ya uzanırken, diğer yandan liste sizi Banana Yoshimoto'nun "Mutfak" ve Han Kang'ın "Vejetaryen" kitapları ile Japonya ve Kore gibi Uzak Doğu ülkelerine götürüyor. Yine Murakami de bu listede.

Dünya edebiyatından örnekler dediysek içinde mutlaka Rus edebiyatı da var. Bir de Mısır'dan Neval el-Saadavi'nin "Sıfır Noktasındaki Kadın" kısa romanı da listede sizi gerçekten çok etkileyecek eserlerin başında geliyor.

Not: Türkçe çevirileri bulunan kitapların başlıkları listede kalın ve seçilir yapıldı. Çevirisi olup da seçilir yapılmayan kitapları lütfen yorumda bildirirseniz Türkçe başlıkları eklenecektir. Ayrıca bu listede okuduğum kitaplarla ilgili yorum ve incelemelere listedeki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.

Okumanız gereken 100 kısa roman / uzun öykü (novella)

1 - Anthony Burgess / Otomatik Portakal
2 - Irmgard Keun / After Midnight
3 - George Orwell / Hayvan Çiftliği
4 - Jamaica Kincaid / Annie John
5 - Jacqueline Woodson  / Another Brooklyn
6 - Laurie Colwin / Another Marvelous Thing
7 - May Sarton / As We Are Now
8 - Herman Melville / Kâtip Bartleby
9 - Véronique Olmi / Beside the Sea
10 - Nnedi Okorafor / Binti
11 - Françoise Sagan / Hoşgeldin Hüzün
12 - Natsume Sōseki / Botchan
13 - Truman Capote / Tiffany'de Kahvaltı
14 - Prosper Mérimée / Carmen
15 - Gabriel García Márquez / Kırmızı Pazartesi
16 - Elizabeth Gaskell / Cousin Phillis
17 - Maria Angelica Bosco / Death Going Down
18 - Jenny Offill / Dept. of Speculation
19 - Hjalmar Söderberg / Doctor Glas
20 - Edith Wharton / Ethan Frome
21 - Teju Cole / Hırsıza Her Gün Bayram
22 - Isobel English - Every Eye
23 - Daniel José Older / Ghost Girl in the Corner
24 - James Baldwin / Giovanni'nin Odası
25 - Mihail Bulgakov / Köpek Kalbi
26 - Joyce Dennys / Henrietta’s War
27 - Ethel Wilson / Hetty Dorval
28 - Jean Giono / Hill
29 - Anna Richland / His Road Home
30 - Toni Morrison / Home
31 - Banana Yoshimoto / Mutfak
32 - Nikolai Leskov / Mtsensk İlçesi'nin Lady Macbeth'i
33 - Jane Austen / Leydi Susan
34 - Alyssa Cole / Let it Shine
35 - Kelly Link / Magic for Beginners
36 - Ottessa Mosfegh / McGlue
37 - Nathanael West / Miss Lonelyhearts
38 - Elizabeth Strout / My Name Is Lucy Barton
39 - Kenzaburo / Nip the Buds, Shoot the Kids
40 - John Steinbeck / Fareler ve İnsanlar
41 - Penelope Fitzgerald / Offshore
42 - Ian McEwan / Sahilde
43 - Aleksandr Soljenitsin / İvan Denisoviç'in Yaşamında Bir Gün
44 - Kat Latham / One Night with Her Bachelor
45 - Kent Haruf  / Ruhların Sonbaharı
46 - Christopher Morley  / Parnassus on Wheels
47 - Nella Larsen / Passing
48 - Angélica Gorodischer / Prodigies
49 - A. S. Byatt / Ragnarök: Tanrıların Alacakaranlığı
50 - Georges Simenon / Kırmızı Işıklar
51 - Gail Carringer / Romancing the Inventor
52 - Tayeb Salih / Kuzeye Göç Mevsimi
53 - Steve Martin / Shopgirl
54 - Patrick Modiano / So You Don’t Get Lost in the Neighborhood
55 - Ted Chiang / Story of Your Life (in Stories of Your Life and Others)
56 - Anita Desai / The Artist of Disappearance
57 - Kate Chopin / Uyanış
58 - Victor LaValle / The Ballad of Black Tom
59 - Jeremias Gotthelf / The Black Spider
60 - Thornton Wilder / The Bridge of San Luis Rey
61 - Lev Tolstoy / İvan İlyiç'in Ölümü
62 - Doris Lessing / Beşinci Çocuk
63 - Michael Chabon / The Final Solution
64 - C.S. Lewis / The Great Divorce
65 - Gillian Flynn / Yetişkin
66 - Sir Rabindranath Tagore / Ev ve Dünya
67 - Sandra Cisneros / Mango Sokağı'ndaki Ev
68 - Ge Fei / The Invisibility Cloak
69 - Stephen King / Umacılar (Gece Yarısını Dört Geçe kitabında)
70 - George Eliot / Düşürülen Maske
71 - Antoine de Saint-Exupéry / Küçük Prens
72 - Marguerite Duras / Sevgili
73 - G.K. Chesterton / Bay Perşembe
74 - Wyl Menmuir / The Many
75 - Franz Kafka / Dönüşüm
76 - Alexandros Papadiamantis / The Murderess
77 - Neil Gaiman / Yolun Sonundaki Okyanus
78 - Ernest Hemingway / Yaşlı Adam ve Deniz
79 - Margaret Atwood / The Penelopiad
80 - Muriel Spark / Bayan Jean Brodie'nin Baharı
81 - Stefan Zweig / Satranç
82 - Julian Barnes / Bir Son Duygusu
83 - Patrick Rothfuss / Sessizliğin Müziği
84 - Ira Levin / The Stepford Wives
85 - Robert Louis Stevenson / Dr. Jekyll ve Mr. Hyde'in Tuhaf Hikayesi
86 - Haruki Murakami / Tuhaf Kütüphane
87 - Albert Camus / Yabancı
88 - H. G. Wells / Zaman Makinesi
89 - Tove Jansson / The True Deceiver
90 - Henry James / Yürek Burgusu
91 - Alan Bennett / The Uncommon Reader
92 - Han Kang / Vejetaryen
93 - Barbara Comyns / The Vet’s Daughter
94 - Marghanita Laski / The Victorian Chaise Longue
95 - Charlotte P. Gilman / Sarı Duvar Kağıdı
96 - Agatha Christie / Fare Kapanı
97 - Shirley Jackson / We Have Always Lived in the Castle
98 - Jean Rhys / Geniş, Geniş Bir Deniz
99 - Neval el-Saadavi / Sıfır Noktasındaki Kadın
100 - Percy Bysshe Shelley - Zastrozzi

Bu kitaplardan hangilerini okudunuz? Hangilerini çok beğendiniz ve herkesin okuması için tavsiye edersiniz? Görüşünüzü yorumlarda bu yazıyı okuyanlarla paylaşmayı unutmayın.