Dünyanın en iyi üniversitelerinde öğrencilere okutulan romanlar

Dr. Javanshir Gadimov

Başlıkta sadece roman ifadesini kullandım. Ancak doğrusu edebi eserler, yani roman, hikâye, öykü, uzun öykü, novella, oyun, tragedya, komedya, destan ve şiir olması gerekiyor. Tabii bütün bunları başlığa sığdıramadığım için sadece roman demekle yetindim. Ancak dünyanın en iyi üniversitelerinde okutulan edebi eserler listesinde romanlar çoğunlukta olsa da saydığım bütün bu edebiyat türleri mevcuttur.

Bu kısa açıklamadan sonra şunu sorabiliriz. Peki, dünyanın en iyi üniversiteleri hangileridir? Bununla ilgili derecelendirme yapan çeşitli kurumlar vardır. Ancak bütün bu sıralamalarda ilk 10’a giren üniversiteler hep aynıdır ve neredeyse tamamı ABD ve İngiltere üniversiteleridir.

Bu köklü eğitim kurumlarından birkaçının ismini şöyle sıralayabiliriz: Oxford Üniversitesi, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü, Stanford Üniversitesi, Cambridge Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Harvard Üniversitesi ve diğerleri. İlk 10’a girenler arasında ABD ve İngiltere’den olmayan bir tek üniversite var o da bir İsviçre üniversitesidir: Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü (ETH Zürih).

Bir üniversitenin bu sıralamalarda ilkler arasına girmesi için birçok kriter vardır. Ancak benim hep merak ettiğim ise bu üniversitelerin, bizdekilerden farklı olup da öğrencilerine hangi kitapları okuttuğuydu. Bununla ilgili daha önce “Amerikan üniversitelerinde öğrencilere en çok okutulan 101 kitap” başlıklı bir liste ve yazı hazırlamıştım.

Bu yazıda ise dünyanın en iyi yüksek öğretim kurumları sıralamalarında hep ilk 10’u paylaşan ABD ve İngiltere üniversitelerinin öğrencilerine özellikle hangi edebi kitapları okuttuğuna odaklandım. Listeyi İngilizce eğitim veren ülkelerin üniversitelerinin ders içeriklerini (syllabus) derleyen The Open Syllabus Project sitesinin verilerine göre hazırladım.

Dünyanın en iyi üniversitelerinde, yani Amerikan ve İngiliz üniversitelerinde öğrencilere çok farklı türlerden edebi eserler okutuluyor. Bunlar arasında romanlar, oyunlar, destanlar, öyküler ve şiirler var.  İlk bakışta dikkat çeken ise hazırladığım 50 kitaplık listede çok sayıda Antik Yunan eserinin olmasıdır. Antik Yunan’dan günümüze ulaşan çok sayıda oyunu (tragedya ve komedya), listede en baştan en sona çok sık göreceksiniz.

Ancak listenin başında çok farklı bir eser var. Mary Shelley’in “Frankenstein” romanı neredeyse iki bin ders içeriğinde öğrencilere okutulan kitaplar arasında en başta yer alıyor. Bunun dışında listede ütopya, bilim kurgu ve çok sayıda ABD edebiyatından şiir var.

İşte, dünyanın en iyi üniversitelerinde öğrencilere okutulan edebi eserler listesi:

1 - Mary Shelley - Frankenstein (Roman)

2 - Sofokles - Kral Oedipus (Oyun/Tragedya)

3 - Homeros – Odysseia (Destan)

4 – Homeros – İlyada (Destan)

5 – Sofokles – Antigone (Oyun)

6 - Joseph Conrad - Karanlığın Yüreği (Uzun Öykü)

7 - William Shakespeare – Hamlet (Oyun)

8 - Geoffrey Chaucer - Canterbury Hikâyeleri (Hikâyeler)

9 - Chinua Achebe – Parçalanma (Roman)

10 - John Milton - Kayıp Cennet (Epik Şiir)

11 - Charlotte Perkins Gilman - Sarı Duvar Kağıdı (Öykü)

12 - Toni Morrison – Sevilen (Roman)

13 - William Shakespeare – Fırtına (Oyun)

14 – Vergilius – Aeneas (Destan)

15 - Thomas More – Utopia (Roman)

16 - Kate Chopin – Uyanış (Roman)

17 – Euripides – Medea (Oyun/Tragedya)

18 - Voltaire - Candide ya da İyimserlik (Roman)

19 - F. Scott Fitzgerald - Muhteşem Gatsby (Roman)

20 - T. S. Eliot - J. Alfred Prufrock’un Aşk Şarkısı (Şiir)

21 - Ralph Ellison - Görülmeyen Adam (Roman)

22 - Zora Neale Hurston - Tanrıya Bakıyorlardı (Roman)

23 - Mark Twain - Huckleberry Finn'in Maceraları (Roman)

24 – Ovidius – Dönüşümler (Öyküsel Şiir)

25 - Nathaniel Hawthorne - Young Goodman Brown (Öykü)

26 - Aristofanes – Lysistrata (Oyun/Komedya)

27 – Aiskhylos (Eshilos) – Oresteia (Oyun)

28 - Herman Melville - Kâtip Bartleby (Öykü)

29 - Virginia Woolf - Mrs. Dalloway (Roman)

30 - Franz Kafka – Dönüşüm (Uzun Öykü)

31 - T. S. Eliot - Çorak Ülke (Şiir)

32 - William Shakespeare - V. Henry (Oyun)

33 - Art Spiegelman - Maus - Hayatta Kalanın Öyküsü (Çizgi Roman)

34 - William Faulkner - Emily İçin Bir Gül (Öykü)

35 – Euripides – Bakkhalar (Oyun/Tragedya)

36 - Robert Browning - Son Düşesim (Şiir)

37 - William Shakespeare – Othello (Oyun)

38 - Aldous Huxley - Cesur Yeni Dünya (Roman)

39 - Samuel Taylor Coleridge ve William Wordsworth - Lirik Baladlar (Şiir)

40 - Leslie Marmon Silko – Ceremony (Roman)

41 - Jane Austen - Gurur ve Önyargı (Roman)

42 - Toni Morrison - En Mavi Göz (Roman)

43 - Upton Sinclair - Şikago Mezbahaları (Roman)

44 - Herman Melville - Moby Dick (Roman)

45 - Walt Whitman - Çimen Yaprakları (Şiir)

46 - Bram Stoker – Drakula (Roman)

47 - William Gibson – Neuromancer (Roman)

48 - Alice Walker - Günlük Kullanım (Öykü)

49 - William Shakespeare - Kral Lear (Oyun)

50 - Nathaniel Hawthorne  - The Scarlet Letter (Roman)